Wijngaard gesnoeid, draden en palen op orde, binnenkort maaien, gaan met die banaan. Het is lente…. Maar maart roert z’n staart en april doet wat ie wil en dit jaar wil april koud weer, vrieskou, mammoet weer!

Wijnranken zijn taaie planten en ze kunnen tegen weer, wind, regen en hitte. Ook kou in de winter vormt niet snel een probleem maar alles met mate.

Het meest fragiele deel van de druivenplant is de knop of knoppen. De knop is het deel waar uiteindelijk de oogst van dit jaar uit komt rollen. Begin april is nou net het moment dat de druivenranken wakker beginnen te worden. Je ziet op de plekken waar de plant is gesnoeid ’tranen’ verschijnen. Dit betekent dat de sapstroom op gang komt. Knoppen worden gevormd waaruit langzaamaan de bladeren tevoorschijn komen. De knoppen zijn twee of drie blaadjes met daarachter de bloempjes in embryonale staat die uiteindelijk de druiven zullen vormen.

Ze zitten bomvol met sap, grotendeels water wat makkelijk bevriest. Hoeveel schade vorst veroorzaakt hangt af van diens strengheid en type en het groeistadium waar ze zich in bevinden.

Is er wat te doen tegen de kou?

De eerste methode is simpel: kies de juiste plek voor een wijngaard. Dus hogerop een helling zonder bomen die de naar beneden stromende kou tegen houden. Ook zeker niet het laagst gelegen deel van een terrein kiezen. Vroeger verklaarde men je voor gek als je in een dal plantte maar tegenwoordig zie je wijngaarden op de meest vreemde plaatsen. Reden is naast onnozelheid vaak gestegen wijn- en grondprijzen in befaamde gebieden.

Groenbemesting verhindert soms dat het terrein genoeg opwarmt dus maaien voor de vorst kan helpen.

Later snoeien wat de apicale dominantie van de druivenplant handig benut kan helpen maar is een listig klusje omdat je de knoppen makkelijk kan beschadigen. In twee fasen snoeien is vaak een betere optie. Dit betekent vanaf januari een groot deel van de oude groei verwijderen en vanaf eind februari/maart op de juiste lengte snoeien.

Een voor het klimaat geschikte plant verbouwen ligt natuurlijk voor de hand. Waar veel late vorst voorkomt plant je natuurlijk geen druif die vroeg uit z’n winterslaap ontwaakt. Laatbloeiers is wat men moet hebben hier.

Vroeger ontstak men houtvuren in de wijngaarden, ook werden er oliedrums gebruikt maar dit leverde enorme hoeveelheden smog op. Vandaag de dag gebruikt men vaak paraffine kaarsen.

Een andere mogelijkheid is sprinklers in de wijngaarde te zetten. Het water op de knoppen bevriest waarbij warmte vrijkomt wat tussen een beschermende laagje ijs blijft zitten. Als de zon tevoorschijn komt spuit men nog een paar keer om te voorkomen dat het ijs te snel ontdooit want dit onttrekt warmte aan de plant. Lijkt raar maar bedenk dat om ijs te laten smelten je warmte nodig hebt, een endotherm proces. Deze methode werkt bij een korte niet te strenge vorst, zeg -2C. Maar hem goed uitvoeren is niet altijd makkelijk!

Er zijn systemen waarbij verhitte kabels langs de planten lopen. Een dure grap maar het schijnt te werken. Ook zie je soms windturbines staan die de lucht in beweging moeten houden. En met hetzelfde doel voor ogen zet men soms helikopters in.

En als de boel toch bevriest?

Bij strenge vorst is het vaak einde verhaal maar een lichte vorst hoeft niet funest te zijn. Vaak groeien de scheuten alsnog en met een beetje mazzel vormen er zich toch bloemen als ze niet compleet bevroren zijn geweest. Wellicht een lagere opbrengst maar da’s beter dan niks.

Vorst en wijnranken is een complex verhaal maar dat er flink schade is aangericht dit jaar is al duidelijk. We hoorden en lazen berichten dat er op sommige plekken tot 60% minder geproduceerd zal worden. En niet alleen wijngaarden hebben te lijden. Ook de productie van fruit, appels, kiwi’s, abrikozen en groenten als courgettes, aubergines en aardappels heeft in sommige zones flink schade opgelopen. https://winenews.it/it/il-gelo-che-si-e-abbattuto-sullitalia-ha-falcidiato-lortofrutta-danni-anche-tra-frutteti-e-vignet_439676/6/

Deze vorstperiode laat weer zien hoe afhankelijk we zijn van het weer en dat wijnmaken in eerste instantie druiven maken is. Wijnmaken is het makkelijke deel. Of je conventionele of natuurlijke wijn maakt doet er op dit moment niet zoveel toe, bij vorst is iedereen gelijk.

Om toch wat lente in de kop te krijgen pakken we altijd graag een op de fles hergiste frizzante wijn erbij. Bijvoorbeeld de Terbianc van Cinque Campi. Vrolijk en fris met genoeg complexiteit om van aperitivo naar de tafel door te schuiven. Gastronomisch spul, beetje lucht erbij en bam. Alles natuurlijk, lichte schilweking voor meer extract, natuurlijke gisten en geen sulfiet toegevoegd. Ouderen ook fantastisch dus leg wat flessen weg voor een leuke verassing. Een van de beste uit Italië en dus wellicht de hele wereld. Komt u de ijstijd prima mee door. Cinque Campi Terbianc

ijstijd!

Vino Per Tutti